Nhắc đến côn trùng, hầu hết mọi người đều nghĩ ngay đến muỗi, ruồi, gián hay những loài gây hại cho con người và mùa màng. Thế nhưng, liệu côn trùng là gì? Có bao giờ bạn tự hỏi: trong hàng ngàn loài côn trùng tồn tại xung quanh chúng ta, có những loài nào thực sự mang lại lợi ích cho con người không?
Thực tế, côn trùng là những con vật nhỏ bé, đa dạng về hình dạng và màu sắc, sống ở khắp mọi nơi trên Trái Đất. Nhưng không phải loài nào cũng gây hại. Côn trùng có ích là con gì? Đó là những loài đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái, giúp con người thụ phấn, kiểm soát sâu bệnh, thậm chí mang lại nguồn lợi kinh tế đáng kể.
Hôm nay, chúng ta hãy cùng khám phá 5 loài côn trùng đặc biệt, không chỉ giúp ích cho con người mà còn góp phần giữ gìn cân bằng tự nhiên.
1. Ong Mật
Nếu nhắc đến côn trùng có lợi, ong mật chắc chắn đứng đầu danh sách. Không chỉ là loài sản xuất ra mật ngọt và sáp ong quý giá, ong mật còn là “nhà thụ phấn” quan trọng nhất trong tự nhiên.
Hơn 70% các loại cây lương thực trên thế giới đều cần ong thụ phấn. Từ những vườn cam, quýt, cà phê cho đến các cánh đồng hoa màu, sự xuất hiện của loài ong giúp tăng năng suất và chất lượng nông sản.
Thế nhưng, môi trường sống bị thu hẹp, thuốc trừ sâu hóa học tràn lan khiến số lượng ong giảm sút nghiêm trọng. Thay vì lạm dụng hóa chất, chúng ta nên chuyển sang các giải pháp an toàn hơn như thuốc diệt côn trùng sinh học để bảo vệ loài côn trùng có ích này.
2. Bọ Rùa
Nhỏ nhắn, xinh xắn nhưng bọ rùa lại là nỗi khiếp sợ của các loài rệp gây hại cho cây trồng. Bọ rùa trưởng thành và ấu trùng đều ăn rệp vừng, bọ phấn, trứng sâu hại. Trung bình, một con bọ rùa trưởng thành có thể ăn hàng trăm con rệp mỗi ngày.
Nhiều người không biết côn trùng có ích là con gì, nhưng bọ rùa chính là minh chứng sống động cho vai trò “bảo vệ mùa màng” của các loài côn trùng. Ở nhiều trang trại hữu cơ, bọ rùa được nuôi và thả vào vườn để kiểm soát sâu bệnh tự nhiên, giảm thiểu tối đa việc sử dụng thuốc hóa học.
Một điều thú vị là bọ rùa cũng được ví như một “thuốc diệt côn trùng sinh học” sống, vừa an toàn lại cực kỳ hiệu quả.
3. Chuồn Chuồn
Còn nhớ tuổi thơ mỗi chiều ngắm đàn chuồn chuồn bay lượn trên cánh đồng quê? Không chỉ là hình ảnh gắn liền với ký ức, chuồn chuồn còn là loài côn trùng vô cùng có ích.
Vòng đời của chuồn chuồn gắn liền với những vùng nước ngọt, nơi ấu trùng chuồn chuồn sống và săn mồi. Khi trưởng thành, chuồn chuồn trở thành “sát thủ diệt muỗi” tự nhiên. Một con chuồn chuồn có thể ăn tới hàng trăm con muỗi mỗi ngày.
Giữa lúc các bệnh truyền nhiễm do muỗi ngày càng phổ biến, sự hiện diện của chuồn chuồn là vô cùng cần thiết. Côn trùng nào có ích? – Chính là chuồn chuồn, loài côn trùng thầm lặng bảo vệ sức khỏe con người.
4. Kiến Vàng
Nếu bạn từng trồng cây ăn trái, hẳn sẽ biết đến kiến vàng. Loài kiến này làm tổ trên cây, tạo thành những “pháo đài tự nhiên” bảo vệ cây khỏi các loại sâu hại, côn trùng gây hại như bọ xít, sâu đục quả.
Điểm đặc biệt của kiến vàng là tập tính săn mồi rất mạnh. Chúng tấn công cả sâu bệnh lớn hơn mình, bảo vệ vườn cây cực kỳ hiệu quả. Ở nhiều nơi, người ta còn “nuôi kiến vàng” thay thế cho thuốc trừ sâu, tạo nên mô hình canh tác an toàn, bền vững.
Côn trùng là những con gì? Không chỉ là muỗi hay ruồi, kiến vàng chính là một ví dụ điển hình về loài côn trùng hữu ích trong đời sống nông nghiệp.
5. Bọ Ngựa
Bọ ngựa được mệnh danh là “sát thủ máu lạnh” của thế giới côn trùng. Với vóc dáng mảnh mai, đôi mắt to và hai chân trước dạng lưỡi liềm sắc bén, bọ ngựa là kẻ săn mồi đáng gờm trong tự nhiên.
Điều đặc biệt là bọ ngựa không chọn con mồi ngẫu nhiên, chúng săn những loài côn trùng gây hại như châu chấu, bọ xít, sâu non… Đây cũng chính là lý do bọ ngựa được xem như một phần quan trọng trong chuỗi kiểm soát sinh học tự nhiên, giúp bảo vệ mùa màng mà không cần đến hóa chất.
Vai Trò To Lớn Của Côn Trùng Có Ích Với Cuộc Sống
Qua 5 ví dụ trên, chắc hẳn bạn đã phần nào hình dung được côn trùng là gì và vai trò quan trọng của chúng. Không chỉ giúp thụ phấn, kiểm soát sâu bệnh, côn trùng có lợi còn là mắt xích không thể thiếu trong chuỗi thức ăn và hệ sinh thái.
Nếu không có các loài côn trùng này, môi trường sống của con người sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Năng suất mùa màng giảm sút, dịch bệnh bùng phát, mất cân bằng tự nhiên là điều hoàn toàn có thể xảy ra.
Thay vì lạm dụng hóa chất, chúng ta nên thay đổi thói quen, lựa chọn thuốc diệt côn trùng sinh học – giải pháp an toàn giúp kiểm soát các loài gây hại mà vẫn bảo vệ được côn trùng có ích.
>>>: Ngoài những loài côn trùng có lợi, vẫn còn rất nhiều loại côn trùng gây hại ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và đời sống của con người. Để hiểu rõ hơn về mức độ nguy hiểm của chúng, bạn có thể tham khảo thêm côn trùng gây hại ảnh hưởng như thế nào.
Chung Tay Bảo Vệ Những Loài Côn Trùng Có Ích
Không phải loài côn trùng nào cũng gây hại. Qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu hơn côn trùng có ích là con gì và vai trò quan trọng của chúng đối với cuộc sống con người và môi trường.
Chúng ta hoàn toàn có thể chung sống hòa bình với côn trùng, bảo vệ những loài có ích bằng cách:
-
Hạn chế sử dụng hóa chất độc hại
-
Ưu tiên thuốc diệt côn trùng sinh học an toàn cho con người và môi trường
-
Tạo điều kiện để các loài côn trùng có lợi sinh sống và phát triển